Ayazma hakkında kısa bilgiler

Her yıl 20 Temmuz anma günü olarak kutlanır.

Büyük Ayazma olarak bilinen bu termal kaynağın tarihi Bizans zamanlarına uzanmaktadır. Ayazma, Arnavutköy’ün çınar ağaçlarıyla kaplı tepelerinde, Rum mezarlığının yanı başında, aynı adı taşıyan küçük kilisenin avlusunda yer almaktadır. Özellikle yortusunun kutlandığı 20 Temmuz günü inananlar ayazmaya akın etmekteydi. Arnavutköy Rum Cemaati 18’inci yüzyılda o zamana kadar Patrikhane’ye aktarılmakta olan ayazma gelirinin kendilerine verilmesiyle ilgili olarak büyük çaba sarf etti. Cemaatin 18’inci yüzyıldaki tutanaklarında Osmanlı İmparatorluğu İdari makamlarına Ayazma yortusu günü vergi ödemek zorunda olduğu yer almaktadır. 1812 yılında Ekümenik Patrikhane, o yıl şehri kasıp kavuran veba salgını nedeniyle Profitis İlias yortusu kutlamasının ertelendiğini inananlara duyurmuştur. 20’nci yüzyılın başlarında çok sayıda Rum Cemaati üyesi İstanbul’un her tarafından, hatta Çatalca, Çekmece, Büyük Bakkalköy gibi uzak yerlerinden Arnavutköy’e akın ederlerdi.

Aziz yortusunun kutlandığı gün Arnavutköy’e varan binlerce Rum vatandaş yaklaşık 15-20 dakikalık yokuş yolu yürüyerek Ayazma’ya varmaktaydı. Bu büyük ilgi en son 1922 yazında görüldü. Nüfus Mübadelesinin ve birçok Rum’un Yunanistan’a göç etmesinin ardından, Ayazma’yı ziyaret edenler Arnavutköy ve İstanbul Rumlarıyla sınırlı kaldı. Panayır günü Arnavutköy’de ticari hareketlilik fazlasıyla artmakta, sahildeki restoranlar, faytoncular, tekne sahipleri yoğun şekilde çalışmaktaydılar.